Król Lew (film 1994)

Król Lew (ang. The Lion King) – film animowany ze studia Walta Disneya, wydany w 1994. W historii tej wytwórni był to 32. pełnometrażowy film. Fabuła filmu pokazuje losy Simby – młodego lwa, który poznaje swoje miejsce w „Wielkim kręgu życia” i pokonuje szereg przeszkód, by zostać królem Lwiej Ziemi. Scenariusz nawiązuje do dramatu Williama Szekspira pod tytułem Hamlet. Muzykę do Króla Lwa skomponowali Elton John i Hans Zimmer, słowa napisał Tim Rice. Muzyka oraz utwór Can You Feel The Love Tonight zostały uhonorowane dwoma Oscarami za rok 1994 w kategoriach: najlepsza oryginalna muzyka filmowa i najlepsza oryginalna piosenka filmowa. Serwis Rotten Tomatoes przyznał filmowi wynik 91%. Studio Disneya wydało jeszcze dwa filmy – kontynuację Króla Lwa, Król Lew II: Czas Simby po 4 latach oraz rodzaj kontynuacji Król Lew III: Hakuna matata po 10 latach. Nakręcono również serial animowany Timon i Pumba rok później. Jednakże za scenariusz, reżyserię i produkcję tych filmów i serialu odpowiadały zupełnie inne osoby niż w przypadku pierwszego filmu. W 2019 premierę miał remake Króla Lwa, zrealizowany w technice CGI.

O filmie

Film premierę miał w 1994 roku. Do jego stworzenia użyto nowych technik: postacie zostały narysowane ręcznie, a efekty oświetlenia oraz efekty trójwymiarowe wygenerowane zostały komputerowo. Na ówczesne czasy były to nowoczesne techniki. Film okazał się ogromnym sukcesem, przez wiele lat znajdował się na liście najlepiej zarabiających animacji. Dopiero w roku 2003 filmowi Gdzie jest Nemo?, stworzonemu przy współpracy Disneya i Pixar Animation Studio, udało się go pobić. Choć wytwórnia Walta Disneya utrzymuje, że historia opowiedziana w filmie Król Lew została napisana na potrzeby filmu i jest zupełnie nowa, to jednak istnieją podejrzenia, jakoby część fabuły, niektóre sceny oraz postaci zostały zapożyczone z produkowanego w latach 60. w Japonii serialu Kimba Biały Lew. Przemawiać ma za tym podobieństwo niektórych postaci z Króla Lwa do tych z japońskiego serialu. Niektórzy twierdzą wręcz, że większość postaci z Króla Lwa ma swoje odpowiedniki w serialu Kimba Biały LewSzablon:R. Simba, według pierwszych szkiców, miał być białySzablon:R. Jeden z aktorów użyczających głosów w oryginalnej wersji Króla Lwa, Matthew Broderick, na początku był przekonany, że podkłada głos do remake'u Kimby Białego Lwa, gdyż oglądał ten serial w dzieciństwie.

Fabuła

Władca Lwiej Ziemi Mufasa doczekał się narodzin swego następcy, syna o imieniu Simba. Lwiątko jest bardzo ciekawe świata. Na tytuł króla chętny jest także Skaza, brat Mufasy, który żywi nienawiść do króla i jego syna, który odebrał mu miano następcy tronu. Skaza obmyśla podstępną intrygę, w wyniku której Mufasa ginie. Skazie udaje się wmówić Simbie, że to on odpowiedzialny jest za śmierć ojca i że musi opuścić Lwią Ziemię, jeżeli nie chce, aby spotkała go kara i gniew stada. Ledwo żywego Simbę odnajdują surykatka Timon i guziec Pumba, dwójka przyjaciół, których los również nie oszczędził. Oni jednak nie przejmują się swoją dolą. Ratują Simbę przed sępami, które chcą go zjeść na śniadanie, próbują je wygnać i przekazują mu wielką życiową prawdę: hakuna matata – czyli nie martw się. Simba wiedzie z Timonem i Pumbą beztroskie życie do czasu, kiedy przypadkowo pojawia się Nala, przyjaciółka Simby z dzieciństwa. Opowiada mu o okrucieństwach i zniszczeniach krainy, skąd pochodzi. Za panowania Skazy Lwia Ziemia stała się okropnym miejscem, z którego uciekła zwierzyna. Simba nie chce zgodzić się na powrót, ciągle ucieka przed przeszłością. Prawidłową decyzję pomagają mu podjąć Rafiki, wszechwiedząca małpa, oraz duch jego ojca. Simba powraca na Lwią Skałę, gdzie pokonuje Skazę, którego zrzuca z lwiej skały do ognia. Tam czekają na niego hieny, żeby go rozszarpać na strzępy. Simba odzyskuje miano następcy tronu i przekonuje się, że uciekanie przed przeszłością nie miało sensu. Simba i Nala biorą ślub, a po jakimś czasie rodzi im się córka Kiara.

Postacie

• Simba – główny bohater. Od dziecka pragnął zostać królem. Był też bardzo ciekawski i przez swoją ciekawość wpakował siebie, Nalę i Zazu w kłopoty w czasie „wędrówki” po ciemnej stronie. Później spotkał Timona i Pumbę, przez co zapomniał o tym, że jest prawowitym królem. Ostatecznie dzięki Nali, a przede wszystkim Rafikiemu i duchowi Mufasy zrozumiał, że musi wrócić na tron i zrzucić z niego Skazę. Razem z Nalą ma córkę Kiarę i syna Kiona.
• Mufasa – ojciec Simby i pierwszy znany król Lwiej Skały. Mufasa troszczył się o swojego syna i uczył go podstawowych prawd dotyczących sfery lwiego życia. Był w złych stosunkach ze swoim bratem, Skazą, przez którego zginął. Później pojawia się jako duch na niebie.
• Sarabi – matka Simby. Bardzo dojrzała i opiekuńcza. Za panowania Mufasy i Skazy była najważniejszą lwicą i to ona musiała tłumaczyć Skazie, dlaczego lwice nie polują.
• Nala – z początku przyjaciółka, później żona Simby. Również jako dziecko bardzo ciekawska. Razem z Simbą ma córkę Kiarę i syna Kiona.
• Skaza (ang. Scar) – mroczna postać, brat Mufasy i stryj Simby. Zabił Mufasę, by sam mógł być królem. Okłamywał Simbę i inne lwice. Nie znosił otoczenia króla, a najbardziej Simby, Mufasy i majordomusa Zazu. Został zabity przez hieny. Swoją nazwę zawdzięcza bliźnie na lewym oku.
• Hieny – jest ich pełno, mieszkały kiedyś na ciemnej stronie królestwa i służyły Skazie, którego zabiły pod koniec filmu.
  • Shenzi – najinteligentniejsza z grupy. Ma czarną grzywkę. Często poucza pozostałe hieny.
  • Banzai – ma czarne brwi. Zazwyczaj mówi to co myśli.
  • Ed – ma zeza, wystający język i dziury w uszach. Nie potrafi mówić. Cały czas się śmieje.
• Timon i Pumba – surykatka i guziec. Spotkali Simbę, gdy bezsilnie leżał na jakimś pustkowiu. Ich motto brzmi Hakuna Matata, co znaczy „nie martw się”. Timon często opowiada jakieś żarty, lecz nie każdy je rozumie albo po prostu nie są śmieszne. Pumba jest postacią z wielkim sercem i bardzo wrażliwą duszą. Jest bardzo sepleniący. Nieoczekiwanie silny, choć nazywany „świnią”. Wierni kompani Simby, później także Nali, Kiary, Kiona i Zazu.
• Zazu – ptak (toko białogrzbiety – rodzina dzioborożców), królewski majordomus, zawsze dostarcza jakieś wiadomości.
• Rafiki – mandryl, przyjaciel rodu Mufasy. Często pomocny w różnych sytuacjach. Pełni rolę „chrzczącego” nowo narodzone lwiątko. Zajmuje się wróżbiarstwem. Uwielbia tańczyć i śmiać się. Podczas filmu ukazuje się wiele razy, lecz nie zostaje zbyt doceniony.
• Sarafina – matka Nali i najlepsza przyjaciółka Sarabi.

Dubbing

Filmy o przygodach Simby przetłumaczone zostały na kilkadziesiąt języków, w tym także polski. Film został zdubbingowany na trzydzieści dwa języki, w tym na język zuluski – był to pierwszy film dubbingowany w tym języku. W polskim dubbingu głosów postaciom użyczyli między innymi Krzysztof Tyniec (Timon), Marek Barbasiewicz (Skaza), Tadeusz Borowski (Zazu), Emilian Kamiński (Pumba), Wiktor Zborowski (Mufasa) czy Paweł Tucholski (Simba). W oryginalnej wersji głosu użyczali m.in. Jeremy Irons, Whoopi Goldberg, Matthew Broderick czy też Rowan Atkinson.

Imiona

Część imion postaci pochodzi z języka:

• sarabi – miraż
• simba – lew
• pumbaa – plewy
• rafiki – przyjaciel
• shenzi – nieokrzesany

Obsada

Postać	Oryginalny dubbing	Polski dubbing
Mufasa	James Earl Jones	Wiktor Zborowski
Mały Simba	Jonathan Taylor Thomas (dialogi), Jason Weaver (śpiew)	Michał Mech
Dorosły Simba	Matthew Broderick (dialogi), Joseph Williams (śpiew)	Paweł Tucholski
Skaza	Jeremy Irons, Jim Cummings (część śpiewu)	Marek Barbasiewicz
Mała Nala	Niketa Calame (dialogi), Laura Williams (śpiew)	Urszula Janowska
Dorosła Nala	Moira Kelly (dialogi), Sally Dworsky (śpiew)	Krystyna Tyszkiewicz (dialogi), Katarzyna Skrzynecka (śpiew)
Timon	Nathan Lane	Krzysztof Tyniec
Pumba	Ernie Sabella	Emilian Kamiński
Zazu	Rowan Atkinson	Tadeusz Borowski
Rafiki	Robert Guillaume	Jacek Czyż
Sarabi	Madge Sinclair	Maria Reif
Shenzi	Whoopi Goldberg	Miriam Aleksandrowicz
Banzai	Cheech Marin	Marek Frąckowiak
Ed	Jim Cummings	Jim Cummings